Εδώ και αρκετό καιρό γίνεται μια μεγάλη κουβέντα αναφορικά με τα πλαστικά και την επίδραση που αυτά έχουν στο περιβάλλον. Η ανύπαρκτη οικολογική μας συνείδηση δεν αποτελεί νέο. Για χρόνια επιλέγαμε ανάλογα με το πως μας βόλευε αν θα ανακυκλώναμε και τι.
Τα προβλήματα και η επιβάρυνση του οικοσυστήματος θαλάσσιου και μη απασχολούσαν και απασχολούν εδώ και χρόνια. Σίγουρα θα θυμάστε κάπου το 1992 τον χαρούμενο γλάρο να μας λέει «Όχι σκουπίδια όχι πλαστικά σε θάλασσες και ακτές», μια καμπάνια που έτρεξε από την HELPA (Ελληνική Ένωση Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος). Σε περίπτωση που δεν το γνωρίζετε, όπως δεν το γνώριζα και εγώ, η HELMEPA ήταν μια πρωτοβουλία του Έλληνα πλοιοκτήτη Γιώργου Π. Λιβανού για το σοβαρό κίνδυνο που διατρέχουν οι ωκεανοί από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Ο κος Λιβανός πίστευε πως η Ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα μπορούσε να κάνει την αρχή, υπογράφοντας το 1982 μαζί με πέντε διεθνώς αναγνωρισμένους περιβαλλοντικούς οργανισμούς την Ιδρυτική Διακήρυξη της εθελοντικής δράσης «Να Σώσουμε τις Θάλασσες» ένα σχέδιο βάση του οποίου ιδρύθηκε και ο HELMEPA.
Τα χρόνια πέρασαν από τότε και το πρόβλημα της ρύπανσης αλλά και του γενικότερου κινδύνου για το περιβάλλον υπάρχει εντονότερο από ποτέ. Ο γλάρος μπορεί να εκσυγχρονίστηκε, το πρόβλημα όμως δεν εξαλείφθηκε. Ο τρόπος ζωής μας, οι επιλογές των ρούχων, των αγορών, ακόμη και της διασκέδασης μας συνεχίζουν να επηρεάζουν αρνητικά τον πλανήτη μας. Στην αρχή του 2018 η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να αναλάβει δράση και έτσι ξεκίνησαν οι καμπάνιες που αφορούν τα πλαστικά αλλά και το “Environment Action Programme 2020”.
Η πρώτη ευρωπαϊκή στρατηγική για πλαστικές ύλες σε κυκλική οικονομία που εγκρίθηκε τον Ιανουάριο του 2018 θα μεταμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο τα πλαστικά προϊόντα σχεδιάζονται, χρησιμοποιούνται, παράγονται και ανακυκλώνονται στην Ε.Ε. Ο καλύτερος σχεδιασμός πλαστικών προϊόντων, οι υψηλότεροι ρυθμοί ανακύκλωσης πλαστικών απορριμμάτων, τα περισσότερα και καλύτερα ποιοτικά ανακυκλώσιμα υλικά θα συμβάλλουν στην ενίσχυση της αγοράς ανακυκλωμένων πλαστικών. Η στρατηγική που θα εφαρμόσει η Ε.Ε. θα προσφέρει μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία για μια πιο ανταγωνιστική και ανθεκτική βιομηχανία πλαστικών.
Στην χώρα μας, από τον Ιανουάριο του 2018, η πλαστική σακούλα δίνεται πλέον με χρέωση στις υπεραγορές, ενώ σταδιακά έχει αντικατασταθεί από υφασμάτινες ή ανθεκτικότερες πολλαπλής χρήσης. Παρατηρούμε βέβαια πως και αυτό δεν εφαρμόζεται παντού, με μικρότερα καταστήματα να αγνοούν το μέτρο. Μεγάλες εταιρείες ανάμεσα τους οι Pernod Ricard και Diageo ανακοίνωσαν την κατάργηση πλαστικών ποτηριών και αναδευτήρων σε εταιρικές εκδηλώσεις, αντικαθιστώντας αυτά και τα καλαμάκια με αντίστοιχα προϊόντα που παράγονται από υλικά, φιλικά προς το περιβάλλον. Η Bacardi είχε προβεί σε αντίστοιχη ανακοίνωση και ενέργεια από τον Μάρτιο του 2016. Αντίστοιχες πρακτικές ακολούθησαν και άλλες μεγάλες και μικρές εταιρείες καθώς και επιχειρήσεις εστίασης που ξεκίνησαν να δίνουν κίνητρα στους πελάτες τους, προσφέροντας εκπτώσεις στους καφέδες τους εφόσον πήγαιναν με τα δικά τους σκεύη, ποτήρια ή θερμός. Τα πλαστικά καλαμάκια σιγά σιγά αντικαταστάθηκαν με χάρτινα, μεταλλικά, βρώσιμα ακόμη και με τα πρωτοποριακά μακαρόνια. Η Σίκινος έγινε το πρώτο νησί της χώρας μας που κατήργησε τελείως το πλαστικό καλαμάκι. Μια συνεργασία του Κοινωφελούς Ιδρύματος «Α.Κ. Λασκαρίδη» με τον Δήμο Σικίνου στο πλαίσιο του προγράμματος “Sea Change”. Αντίστοιχα στη Μεγάλη Βρετανία η αλυσίδα JD Wetherspoon, με 900 σημεία, αντικατέστησε όλα τα πλαστικά καλαμάκια και τους πλαστικούς αναδευτήρες, πέρσι τον Σεπτέμβριο. Μιλάμε για μια μεγάλη και θετική αλλαγή υπολογίζοντας την επισκεψιμότητα 900 Pub σε όλη τη χώρα. Μια αλλαγή που θα έπρεπε να σκεφτούν αλυσίδες και στην χώρα μας, όπου ο καφές take away σε πλαστικό βρίσκεται ψηλά στις πωλήσεις.
Το πλαστικό όμως δεν είναι ο μόνος εχθρός τους περιβάλλοντος. Σίγουρα αποτελεί ένα σημαντικό υλικό για την οικονομία μας και δεν μπορούμε να φανταστούμε την καθημερινή μας ζωή χωρίς αυτό, ενώ όμως ταυτόχρονα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες απειλές για το περιβάλλον. Η αγορά περισσότερων από όσα συνήθως χρειαζόμαστε ακόμη και σε τρόφιμα, δημιουργεί προβλήματα. Αγοράστε όσα χρειάζεστε, χρησιμοποιείστε σε άλλη μορφή ύλες που δεν κάνουν για την αρχική σας πρόθεση. Ειδικά στον επισιτιστικό και τουριστικό κλάδο η χρήση πρώτων υλών μπορεί να μετατραπεί πολύ εύκολα, σε σιρόπια, μαρμελάδες και άλλα προϊόντα σύμφωνα με την φιλοσοφία: “Food costs money and does not belong in the bin”. Προσοχή στην ποσότητα νερού που ξοδεύουμε και στα καθαριστικά που χρησιμοποιούμε. Επιλέγοντας “EU Eco Label” προϊόντα στα απορρυπαντικά πλύσης, καλλυντικά, ρούχα και άλλα μπορούμε να βοηθήσουμε να μειώσουμε το πλαστικό, να προστατέψουμε το περιβάλλον και να εξοικονομήσουμε ενέργεια.
Τις τελευταίες δεκαετίες, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει ευρύ φάσμα περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Ως αποτέλεσμα, η ρύπανση του αέρα, του νερού και του εδάφους έχει μειωθεί σημαντικά. Η νομοθεσία για τα χημικά προϊόντα έχει εκσυγχρονιστεί και η χρήση πολλών τοξικών ή επικίνδυνων ουσιών έχει περιοριστεί. Σήμερα, οι πολίτες της Ε.Ε. απολαμβάνουν μερικές από τις καλύτερες ποιότητες νερού στον κόσμο και το 18% της επικράτειας της Ε.Ε. έχουν χαρακτηριστεί ως προστατευόμενες περιοχές για τη φύση. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές προκλήσεις, οι οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν από κοινού με διαρθρωμένο τρόπο. Ας προσπαθήσουμε όλοι μαζί για ένα υγιέστερο περιβάλλον.
Εσάς ποιά είναι η άποψη σας;
Μικρά αλλά θαυματουργά
- Περάστε περισσότερο χρόνο στη φύση
- Υποστηρίξτε μικρούς οργανισμούς για την προστασία οικοσυστημάτων
- Δημιουργήστε μικρούς κήπους με βότανα στα μπαλκόνια σας
- Ψωνίστε και καταναλώστε υπεύθυνα
- Ανακυκλώστε, όχι μόνο χαρτιά και πλαστικά αλλά και αυτά που δεν χρειάζεστε
- Χρησιμοποιείστε προϊόντα με την σήμανση EU Eco Label
- Επιλέξτε για τη διαμονή σας καταλύματα που λειτουργούν και χρησιμοποιούν την προϊόντα και τεχνικές συμβεβλημένες με την ευρωπαϊκή πολιτική προστασίας του περιβάλλοντος.
Πρώτη δημοσίευση: Beer & Bar Magazine, Τεύχος 7 (αγοράστε το τεύχος)