Η Ημέρα του Αγίου Πατρικίου είναι μια καθαρά «εισαγόμενη» γιορτή στη χώρα μας, την οποία έχουμε όμως αγκαλιάσει με μεγάλη ζέση και χαρά. Εκείνη την περίοδο ξεθάβουμε τα πράσινα ρούχα μας, φοράμε τα τριφύλλια μας, τις ψεύτικες γενειάδες –εφόσον τις χρειαζόμαστε– και τα ημίψηλα συνήθως καπέλα. Άλλοι επιλέγουν μια ακόμα πιο χαρακτηριστική εμφάνιση για την “St. Patrick’s Day”, ντύνονται καλικάντζαροι και γυρνούν από pub σε bar για να απολαύσουν το αγαπημένο τους ιρλανδικό ουίσκι ή τον σκούρο ζύθο με τον πηχτό αφρό στον οποίο ο bartender σχημάτισε τριφύλλι.
Ο Άγιος Πατρίκιος είναι ο προστάτης των Ιρλανδών, είναι εκείνος που συνέβαλλε τα μέγιστα για να περάσει ο λαός από τον παγανισμό στον Χριστιανισμό. Στη χώρα μας η επίσημη θρησκεία είναι ο Ορθόδοξος Χριστιανισμός, ο οποίος ουδεμία σχέση έχει με τον εορτασμό της ημέρας αυτής. Όμως η ανάπτυξη και διάδοση κουλτούρας και εθίμων άλλων λαών αποτελεί συχνά μια εύκολη λύση προβολής και προώθησης προϊόντων σε άλλες χώρες, όπως και τη δική μας. Με την πάροδο των ετών η γιορτή της Ημέρας του Αγίου Πατρικίου έγινε μέρος της κουλτούρας των ζυθολατρών και σε μία περίοδο που οι μπυραρίες και pubs δεν είχαν τη δυνατότητα να προωθούν ελληνικά προϊόντα όπως σήμερα και προσπαθούσαν να διοργανώσουν μια ξεχωριστή βραδιά για τους επισκέπτες τους προσκαλώντας τους να διασκεδάσουν υπό τους ήχους ιρλανδικής μουσικής, παρέα με πολλά λίτρα stout κυρίως ζύθου και πράσινα αναμνηστικά δώρα με πολλά τριφύλλια και καλικάντζαρους.
Το ποτάμι στο Σικάγο έχει βαφτεί πράσινο (2019)
Το κυρίαρχο χρώμα και σχήμα της ημέρας
Γιατί όμως τόσο πράσινο και «λιβάδια» από τριφύλλι; Σε μεγάλες πόλεις το πράσινο «έχει βάψει» ποτάμια όπως στο Εδιμβούργο και στο Σικάγο, στο Σίδνεϋ «έχει ντύσει» το κτήριο της Όπερας και στην Αίγυπτο «χρωμάτισε» τις Πυραμίδες. Το πράσινο που κυριαρχεί στα ρούχα όπως και στο προωθητικό υλικό, έχει άμεση σχέση με την πατρίδα της γιορτής, την Ιρλανδία. Η ιρλανδική σημαία αποτελείται από τρεις οριζόντιες ρίγες. Την πορτοκαλί που συμβολίζει τους Προτεστάντες, την πράσινη που συμβολίζει τους Καθολικούς και την λευκή ανάμεσά τους που συμβολίζει την ειρήνη και ισορροπία. Η Ιρλανδία είναι γνωστή και ως “The Emerald Isle”, το σμαραγδένιο νησί ή πράσινο νησί αφού ο λίθος αυτός είναι πράσινος. Πράσινα είναι και τα τριφύλλια, τα οποία χρησιμοποίησε ο Άγιος Πατρίκιος για να εξηγήσει στους παγανιστές Ιρλανδούς το σχήμα της χριστιανικής Αγίας Τριάδας.
Τα ξωτικά ή οι καλικάντζαροι αρχικά φορούσαν διάφορα χρώματα στα ενδύματα όπως ερυθρά ρούχα και καπέλα και είχαν ποικίλες αποχρώσεις μαλλιών. Πλέον τα βλέπουμε να απεικονίζονται με πράσινη ενδυμασία και συνήθως ερυθρό-πορτοκαλί μαλλιά. Είναι πειραχτήρια όπως επιβάλλει η παράδοση, κυνηγούν όποιους δεν έχουν ντυθεί ανάλογα και προσπαθούν να κλέψουν το ποτό του. Οι καλικάντζαροι συνδυάζονται επίσης και με τα σμαράγδια αφού ο λίθος είναι πολύτιμος και βρίσκεται σε ορυχεία. Τους αναπαριστούν πολλές φορές με ένα τσουκάλι γεμάτο λίρες στα χέρια ή δίπλα τους.
Από την παρέλαση της Ημέρας του Αγίου Πατρικίου στο Μόντρεαλ του Καναδά
Πριν το πράσινο ήταν το μπλε
Ένας ακόμα λόγος που κυριαρχεί το πράσινο στην γιορτή την Ημέρα του Αγίου Πατρικίου είναι η επιλογή των Ιρλανδών να μην έχουν καμία σχέση με τον Ερρίκο Η’ (Henry VIII) της Αγγλίας όταν εκείνος ανακηρύχθηκε Βασιλιάς τους το 1541. Τότε κυριαρχούσε το γαλανό χρώμα με το οποίο απεικονίζεται στις πρώτες ιστορίες ο Άγιος Πατρίκος και ακολουθεί το Τάγμα του Αγίου Πατρικίου. Το χρώμα βασιζόταν στην ιρλανδική παράδοση και τους μύθους της. Στα τέλη του 18ου αιώνα οι Ιρλανδοί επαναστάτησαν, υιοθέτησαν το τριφύλλι ως σύμβολό τους και το πράσινο χρώμα αντικατέστησε το γαλανό, με την πάροδο των δεκαετιών. Ο Ερρίκος Η’ της Αγγλίας ήταν εκείνος στον οποίο οφείλουν το μπλε λάβαρο με τη χρυσή άρπα στη μέση, το οποίο συναντάμε σήμερα στην Προεδρική σημαία και στο Σύνταγμα της Ιρλανδίας.
Η Ημέρα του Αγίου Πατρικίου αποτελεί για όλους μια ευκαιρία διασκέδασης, πειράγματος και γνωριμίας με την ιρλανδική κουλτούρα. Η «πράσινη θάλασσα» πλημυρίζει σχεδόν όλο τον κόσμο στις 17 Μαρτίου κάθε έτους. Σε πολλές χώρες πραγματοποιούνται μαζικές και οργανωμένες εκδηλώσεις όπως παρελάσεις στα χρώματα τις Ιρλανδίας με τη συμμετοχή καλικάντζαρων και αγίων πατρικίων, υπό τους ήχους γκάιντας (bagpipe). Αναζητείστε και σεις έναν προορισμό για να ζήσετε αυτή την εμπειρία ή επισκεφθείτε την πλησιέστερη σε σας pub.
