Μπαίνω στο «πνεύμα» και αναλύω τους ιδιαίτερους τρόπους που επιλέγει ο καθένας να απολαύσει το ουίσκι του, είτε δαπανεί εκατομμύρια για μία φιάλη, είτε το καταναλώνει δίχως ποτήρι, είτε επιλέγει κάποιο που δεν είναι από τις περιοχές της Σκωτίας, αλλά της Ουαλίας. Οι ιδιαίτεροι τρόποι απόλαυσης του ουίσκι γίνονται ολοένα και περισσότεροι, πέρα από τους κλασικούς: σκέτο, με πάγο ή σε κάποιο cocktail.
Μία σπάνια φιάλη ουίσκι πουλήθηκε πρόσφατα στην παγκόσμια τιμή ρεκόρ €1,7εκ. σε μια δημοπρασία στο Λονδίνο. Ένα 60 χρόνων single malt από το βαρέλι 263, το Macallan 1926, είχε εκτιμηθεί ότι θα πωλούνταν για πολύ λιγότερα.
Το προηγούμενο ρεκόρ για δημοπρασία μιας μοναδικής φιάλης σκωτσέζικου ουίσκι ήταν €1,5εκ και επρόκειτο για μία ακόμη φιάλη από το ίδιο βαρέλι στα τέλη του 2018. Η Sotherby’s χαρακτήρισε το Macallan 1926 από το βαρέλι 263 ως το «άγιο δισκοπότηρο» των ουίσκι. Το απόσταγμα του 1926 εμφιαλώθηκε το 1986, σε μόλις 40 φιάλες. Η φιάλη παρουσιάστηκε στη δημοπρασία ως μέρος αυτού που η Sotheby’s θα ονόμαζε την «απόλυτη συλλογή ουίσκι». Ο Jonny Fowle, ο ειδικός για τα αποστάγματα του οίκου Sotheby αναφέρει: «Αυτό το φανταστικό αποτέλεσμα αποτελεί απόδειξη της ποιότητας της συλλογής. Ήταν αξιοθαύμαστο να βλέπουμε τόσα πολλά εμβληματικά ρεκόρ φιαλών με σεβασμό στη σημασία των αποστακτηρίων όπως τα Bowmore, Brora, Springbank και φυσικά το The Macallan».
Δεν έχουν όλα τα σημερινά ουίσκι υψηλές τιμές. Οι αποσταγματοποιοί των Scotch θεωρούν την Ελλάδα μια μικρή αλλά σημαντική αγορά. «Οι Έλληνες θεωρούνται άνθρωποι που θέλουν να πιούν, και να απολαύσουν το ποτό τους», δήλωσε εκπρόσωπος της Scotch Whisky Association (SWA). «Μπορεί να μην πίνουν πολύ, σε σύγκριση με καταναλωτές σε άλλες χώρες, αλλά αυτό που θα πιούν θέλουν να είναι ποιοτικό, με πραγματική προέλευση και κληρονομιά». Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο όγκος των εξαγωγών αυξήθηκε κατά 7,1% σε 598 εκ. φιάλες 700ml.
Τα Single Malts συνεχίζουν να αυξάνουν τη δημοτικότητά τους, με τις εξαγωγές τους να αυξάνονται κατά 18,8% σε £652 τους πρώτους έξι μήνες του έτους. Τα Single Malts αποτελούν πλέον το 30% της αξίας όλων των Scotch που αποστέλλονται στο εξωτερικό. Οι εξαγωγές Blended Scotch Whisky αυξήθηκαν επίσης, αγγίζοντας το 7,5% με εκτιμώμενη αξία τα £1,35 δισ. Φυσικά, το Brexit έχει ρίξει ένα σύννεφο σε αυτό, αλλά οι προνοητικοί παραγωγοί λαμβάνουν μέτρα για να μειώσουν το βραχυπρόθεσμο αποτέλεσμα, εξάγοντας πριν από οποιαδήποτε πιθανή προσθήκη δασμών στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της Ε.Ε.
Η διευθύνουσα σύμβουλος της SWA Karen Betts δήλωσε: «Η αξία των εξαγωγών (προς την Ελλάδα) αυξήθηκε περισσότερο από ότι αναμενόταν τους πρώτους έξι μήνες του 2019. Πιστεύουμε ότι αυτό οφείλεται στη δράση των παραγωγών για τον περιορισμό των κινδύνων ενός Brexit χωρίς συμφωνία και της απειλή των τιμών σε βασικές παγκόσμιες αγορές». Σύμφωνα με την SWA, στην Ελλάδα υπάρχουν προτιμήσεις για τα εθνικά προϊόντα όπως τσικουδιά και τσίπουρο, τα οποία στρεβλώνουν την αγορά και δυσκολεύουν την πώληση εισαγόμενων οινοπνευματωδών ποτών λόγω φορολογικών απωλειών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέπεμψε την Ελληνική Κυβέρνηση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με την υπόθεση να εκκρεμεί ακόμα.
Με περισσότερα από 130 λειτουργικά αποστακτήρια στη Σκωτία –ένας αριθμός που αυξάνεται κάθε χρόνο– υπάρχουν χιλιάδες «εκφράσεις» της Σκωτίας που ταιριάζουν σε κάθε ουρανίσκο αναμένουν να ανακαλυφθούν. Με απλά λόγια, το Scotch Whisky είναι ένα απόσταγμα που αποτελείται από τρία φυσικά συστατικά: δημητριακά, νερό και μαγιά. Πρέπει να αποσταχθεί και να ωριμάσει στη Σκωτία για τουλάχιστον τρία χρόνια και να εμφιαλωθεί με ελάχιστο αλκοολικό τίτλο 40% abv.
Το 2017 επτά νέα αποστακτήρια ξεκίνησαν την παραγωγή τους. Το 2018 άλλα τέσσερα άνοιξαν και το 2019 άλλα πέντε ξεκίνησαν την παραγωγή, με πολλά ακόμη να βρίσκονται σε εξέλιξη για το 2020 και έπειτα. Ο γίγαντας των αποσταγμάτων, Diageo ανακοίνωσε κάποια από τα special editions του για το 2019. Η συλλογή «Rare by Nature» αποτελείται από οκτώ ουίσκι σκωτσέζικων single malts, που έχουν επιλεγεί από αποθέματα γνωστών και λιγότερο γνωστών αποστακτηρίων ουίσκι της Diageo. Όλα επιλέχθηκαν από τον master blender Dr. Craig Wilson.
Το αποτέλεσμα είναι ουίσκι με πιο ιδιαίτερο προφίλ, σε αυτό που τυπικά κάποιος θα περίμενε από τα αντίστοιχα αποστακτήρια, προσφέροντας μοναδικές γεύσεις και την ευκαιρία δοκιμής μερικών πραγματικών πειραματικών κυκλοφοριών. Η συλλογή συνδυάζεται οπτικά με συσκευασίες που αναφέρονται στο περιβάλλον και τη φυσική ιστορία των αποστακτηρίων.
Oυίσκι δίχως ποτήρι
Το Glenlivet, το αυθεντικό Speyside Single Malt Scotch, παρουσίασε μια “Capsule Collection” από γυάλινα κοκτέιλ που επαναπροσδιορίζουν τον τρόπο που παραδοσιακά απολαμβάνεται το ουίσκι. Πρωτοποριακό είδους του στα αλκοολούχα ποτά, οι βρώσιμες κάψουλες των 23ml είναι, πλήρως βιοδιασπώμενες και παρέχουν την τέλεια εμπειρία εκρηκτικής γεύσης. Η απόλαυσή τους είναι απλή αφού, οι κάψουλες μπαίνουν στο στόμα για μια στιγμιαία έκρηξη γεύσης και καταπίνονται. Ποτήρι, πάγος ή αναδευτήρας δεν είναι αναγκαία.
Για το λανσάρισμα του “Capsule Collection”, το Glenlivet συνεργάστηκε με το Tayēr + Elementary, ένα από τα πρωτοπόρα μπαρ του Λονδίνου. Οι βραβευμένοι bartenders και συνιδιοκτήτες των Tayēr + Elementary, Alex Kratena και Monica Berg, δημιούργησαν τρία πρωτότυπα κοκτέιλ για τις κάψουλες, τα οποία είναι εμπνευσμένα από τα στοιχεία και τις γεύσεις του The Glenlivet Founder’s Reserve: Citrus, Wood και Spice. «Όταν είδαμε για πρώτη φορά τη συλλογή Glenlivet Capsule γνωρίζαμε ότι θέλαμε να συμμετέχουμε στην κυκλοφορία τους. Οι κάψουλες κοκτέιλ είναι μοναδικές και ωθούν τα όρια του τρόπου σερβιρίσματος των ποτών. Αυτό είναι κάτι που πάντα θέλουμε να κάνουμε στο Tayēr + Elementary και έτσι ένιωθα σαν να υπήρχε μια φυσική εφαρμογή» είπε ο Alex Kratena.
Το Glenlivet είναι η πρώτη μάρκα οινοπνευματωδών ποτών στον κόσμο που συνεργάζεται με τους σχεδιαστές καψουλών Notpla, μία start-up βιώσιμη συσκευασία, που δημιουργεί μια πρωτότυπη εμπειρία κατανάλωσης. Τα φύκια που χρησιμοποιούνται μεγαλώνουν με ταχύτητα περίπου 1 μέτρου την ημέρα και συμβάλλουν ενεργά στη μείωση της οξύτητας των ωκεανών μας. Εάν απορριφθούν, οι κάψουλες βιοδιασπώνται σε 4-6 εβδομάδες, γρηγορότερα από τη φλούδα των φρούτων, που στο τέλος σημαίνει μηδενικά απόβλητα.
H Miriam Eceolaza, διευθύντρια του The Glenlivet, εξήγησε: «Ως απόσταγμα που γιορτάζει την πρωτοτυπία, αναζητούμε πάντα την ευκαιρία να σπάσουμε τα στερεότυπα που έχουν καθορίσει την ιστορικά, απόλαυση του single malt Scotch. Το Glenlivet Capsule Collection κάνει ακριβώς αυτό και είμαστε ενθουσιασμένοι που βλέπουμε πώς αντιδρούν οι άνθρωποι όταν δοκιμάζουν τα κοκτέιλ μας, δίχως τη χρήση υαλικών. Ο ιδρυτής μας, ο George Smith, πάντοτε πήγαινε κόντρα στο κύμα, αλλάζοντας την παράδοση και έκανε τα πράγματα διαφορετικά. Η Glenlivet Capsule Collection συνεχίζει το πρωτοποριακό πνεύμα του μέχρι και σήμερα».
Ουαλική απόλαυση
Αλλά δεν είναι όλα τα καλά ουίσκι μόνο από τη Σκωτία. Όσοι ιδιοκτήτες μπαρ αναζητούν εξαιρετικά ουίσκι μπορούν να αναζητήσουν και αλλού, όπως στην Ουαλία. Η Penderyn, μια μάρκα single malt που εδρεύει στο Brecon Beacons, γιόρτασε ένα αξιοσημείωτο 2019 με ακόμη μία διάκριση. Μια εκδοχή του Madeira Single Cask, η οποία δημιουργήθηκε για τη γερμανική αγορά, ονομάστηκε “European Whisky of the Year” με βαθμολογία 96,5/100 στο Jim Murray’s Whisky Bible.
Ο διευθύνων σύμβουλος του Pendeyn, Stephen Davies, δήλωσε: «Το να ακούς ότι αυτή η εμφιάλωση έχει χαρακτηριστεί ευρωπαϊκό ουίσκι της χρονιάς είναι υπέροχα νέα. Το να είναι μία από τις έξι φιάλες που έχουν επισημανθεί ανάμεσα σε περισσότερες από 5.000 συμμετοχές ουίσκι είναι πολύ ευχάριστο».
Πρώτη δημοσίευση: Beer & Bar Magazine, Τεύχος 14 (αγοράστε το τεύχος)